Chỉ số giá tiêu dùng CPI là gì?
Thứ Ba, 7 tháng 4, 2015
Khái niệm: Chỉ số giá
tiêu dùng (hay được viết tắt là CPI, từ các chữ tiếng Anh Consumer Price Index)
là chỉ số tính theo phần trăm để phản ánh mức thay đổi tương đối của giá hàng
tiêu dùng theo thời gian. Sở dĩ chỉ là thay đổi tương đối vì chỉ số này chỉ dựa
vào một giỏ hàng hóa đại diện cho toàn bộ hàng tiêu dùng.
Chỉ số giá tiêu dùng (
sau đây gọi tắt là CPI) là một chỉ số dùng để tính toán sự thay đổi giá cả của
một số mặt hàng đại diện cho các sản phẩm và dịch vụ như thức ăn, năng lượng,
dụng cụ nhà ở, quần áo, phương tiện giao thông, chăm sóc sức khỏe, giải trí
và giáo dục.
Nó cũng có thể được coi
là chỉ số chi tiêu cho cuộc sống.
Ý nghĩa: Việc theo dõi
CPI là rất quan trọng bao gồm giá cả của thức ăn và năng lượng sao cho nó bình ổn
trong tháng. Nó được xem như một công cụ để đo mức lạm phát.
Tại Việt Nam cũng như
nhiều nước trên thế giới xác định chỉ số CPI theo công thức Laspayres: so sánh
giá cả kỳ báo cáo với giá cả kỳ cơ sở.
Để tính toán người ta
thực hiện qua bốn bước:
1. Cố định giỏ hàng hóa: thông qua điều tra, người ta sẽ
xác định lượng hàng hoá, dịch vụ tiêu biểu mà một người tiêu dùng điển hình
mua.
2. Xác định giá cả: thống kê giá cả của mỗi mặt hàng trong
giỏ hàng hoá tại mỗi thời điểm.
3. Tính chi phí (bằng tiền) để mua giỏ hàng hoá bằng cách
dùng số lượng nhân với giá cả của từng loại hàng hoá rồi cộng lại.
4. Lựa chọn thời kỳ gốc để làm cơ sở so sánh rồi tính chỉ số
giá tiêu dùng bằng công thức sau:
CPIt
= 100 x
|
Chi
phí để mua giỏ hàng hoá thời kỳ t
|
Chi
phí để mua giỏ hàng hoá kỳ cơ sở
|
Thời kỳ gốc sẽ được thay đổi trong
vòng 5 đến 7 năm tùy ở từng nước.
- CPI được dùng để tính chỉ số lạm phát theo thời kỳ.
Chẳng hạn, tính chỉ số lạm phát CPI năm 2011 so với năm 2010 theo công
thức sau:
Chỉ
số lạm phát 2011 = 100 x
|
CPI
năm 2011 - CPI năm 2010
|
CPI
năm 2010
|
Tuy nhiên CPI chưa thật sự là thước đo lý tưởng cho
mức lạm phát, đây chỉ là một chỉ số có ảnh hưởng đáng kể trong giới đầu tư. Chỉ
số này cho thấy cái nhìn tổng quan về mức tiêu dùng của nền kinh tế và sức mua
của một nền kinh tế.
Chỉ số CPI được tổng cục thống kê đưa ra sau ngày 20
hàng tháng.
C.P.H
All comments [ 0 ]
Your comments